Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2018

Σκόρπιες σημειώσεις Γ3 Μοντέρνα & σύγχρονη τέχνη



10ο μάθημα


κυβισμός

Portrait of Gertrude Stein, 1906
Pablo Picasso
δεν απεικονίζει την πραγματικότητα, την πλάθει
"Η διαμεσολάβηση της αναπαράστασης γίνεται πιο σημαντική από την πραγματικότητα."
Ν. Δασκαλοθανάσης
επηρεασμός από ιβηρικά γλυπτά
αμφισβήτηση των ψευδαισθητικών συμβάσεων της απεικόνισης


10ο μάθημα Μοντέρνας & σύγχρονης τέχνης 
12-1-2018  
[ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΘΑΝΑΣΗΣ]

Les Demoiselles d'Avignon  1907
Πικάσο, ο μαέστρος της φόρμας
η εικόνα θεωρείται κάτι το ασύλληπτο, το ασύστατο, το μη δεδομένο
η πρώτη πράξη ρήξεως
ξεπερνά την ποιητική των φωβ
ξεπερνά το μεσογειακό μύθο του Ματίς

Les Demoiselles d’Avignon marks a radical break from traditional composition and perspective in painting. It depicts five naked women with figures composed of flat, splintered planes and faces inspired by Iberian sculpture and African masks. The compressed space the figures inhabit appears to project forward in jagged shards; a fiercely pointed slice of melon in the still life of fruit at the bottom of the composition teeters on an impossibly upturned tabletop. These strategies would be significant in Picasso’s subsequent development of Cubism, charted in this gallery with a selection of the increasingly fragmented compositions he created in this period.
Picasso unveiled the monumental painting in his Paris studio after months of revision. The Avignon of the work’s title is a reference to a street in Barcelona famed for its brothel. In Picasso’s preparatory studies for the work, the figure at the left was a man, but the artist eliminated this anecdotal detail in the final painting.
Les Demoiselles d'Avignon is one of the most important works in the genesis of modern art. The painting depicts five naked prostitutes in a brothel; two of them push aside curtains around the space where the other women strike seductive and erotic poses—but their figures are composed of flat, splintered planes rather than rounded volumes, their eyes are lopsided or staring or asymmetrical, and the two women at the right have threatening masks for heads. The space, too, which should recede, comes forward in jagged shards, like broken glass. In the still life at the bottom, a piece of melon slices the air like a scythe.

[μεγάλο μέγεθος του έργου 243.9 cm × 233.7 cm]
Απομάκρυνση από τη ρεαλιστική αναπαράσταση
Ψυχολογική εκφόρτιση
Ο τρισδιάστατος χώρος δεν αναπαριστάται στον καμβά
Συμπίεση του χώρου & των 5 γυναικείων μορφών
επαναπραγμάτευση της σχέσης έργου - θεατή
Μορφολογική ερμηνεία: ο πίνακας - κλειστό σύστημα
Προσωπεία αντί γυναικείες μορφές
αναπάντεχη επίθεση κατά της ιδέας της ομορφιάς της γυναίκας
Αφρικανικές μάσκες
Πρωτοκυβιστικά στοιχεία
Ποιο είναι το θέμα;
Υπερβαίνει την παράδοση αναπαράστασης του γυναικείου γυμνού
Πρωτόγονη κατάσταση γυναικείας μορφής
 Ο Πικάσο κινείται ενάντια τη χαλαρή χωρικότητα
στηρίζεται στις αντιθέσεις
παρεμβαίνει στην ιστορική πραγματικότητα
έλλειψη στιλιστικής ενότητας του πίνακα
η ουσία του πίνακα είναι το τρομερό βλέμμα των δεσποινίδων
αποτροπιασμός (λειτουργούν σαν τη Μέδουσα)


His last well known self-portriat was done a little less than a year before his death, entitled Self Portrait Facing Death
(June 30, 1972).

 βαθιά ριζωμένη αγωνία του Πικάσο για το θάνατο
σεξ - τέλος της ζωής



 Jacques Doucet's hôtel particulier, 33 rue Saint-James, Neuilly-sur-Seine, 1929
αγοράστηκε από το σχεδιαστή μόδας και συλλέκτη έργων τέχνης από τον ίδιο τον Πικάσο
Η δημόσια ζωή του έργου είναι πολύ περιορισμένη μέχρι που αγοράστηκε από το MoMA
 The Museum of Modern Art, New York. Purchased from Seligmann, through the Lillie P. Bliss Bequest, in 1937. Transaction completed in 1939

Ενώ από την εποχή του TIZIANO [1534] τα γυμνά προσφέρονται στο αντρικό βλέμμα…
Οι δεσποινίδες της Αβινιόν δημιουργούν αμηχανία στο θεατή


                    Iberian female sculpture from 3rd or 2nd century BC


African Fang mask similar in style to those Picasso saw in Paris




Le bonheur de vivre       1905-6
Η χαρά της ζωής
Henri Matisse
Άφυλο
Ίδιος πυρήνας προβληματισμού με τις δεσποινίδες του Πικάσο
Νεοτερικότητα - αντιφατικά συναισθήματα
εδώ οι φιγούρες αιωρούνται


Paul Cézanne's 
Les Grandes Baigneuses (1906, oil on canvas, 210.5 × 250.8 cm.,


                                                 Gauguin
           1894, Oviri (Sauvage), partially glazed stoneware, 75 x 19 x 27 cm




Degas
 Waiting , monotype. Picasso donation,
ο Πικάσο συνέλεγε τέτοιες μονοτυπίες του Ντεγκά με σκηνές από πορνεία




Pablo Picasso, Nus (Nudes), 1905, graphite on paper
τα γυμνά, επιμήκεις μορφές, όπως στο "άνοιγμα της 5ης σφραγίδας" του Θεοτοκόπουλου



Πρώιμο ασπρόμαυρο σχέδιο των δεσποινίδων
τιμωρία της αμαρτίας;
τελικά εγκαταλείπει την ηθικολογική αντίφαση ηθικού / αμαρτωλού άντρα σε επίσκεψη πορνείου
εγκατέλειψε & την αλληγορία memento mori
Έτσι ο πίνακας γίνεται... Le bordel philosophique



Σχέδιο memento mori
[ο φοιτητής της ιατρικής εισέρχεται στο πορνείο κρατώντας νεκροκεφαλή]



Φροϊδικές ερμηνείες
Στο όνειρο οι πέντε απειλητικοί λύκοι - στον πίνακα οι πέντε απειλητικές γυναίκες του πορνείου;
Ψυχολογικό τραύμα


Καραβάτζιο Μέδουσα 1597
οι "δεσποινίδες" λειτουργούν αποτροπιαστικά όπως το βλέμμα της Μέδουσας που παγώνει το θεατή...
Όπως ο Πουσέν είπε για τον Καραβάτζιο ότι γεννήθηκε για να καταστρέψει τη ζωγραφική, έτσι κι ο Ματίς έβαλε τα γέλια όταν είδε τις "δεσποινίδες"...
το έργο αργεί να γίνει αποδεκτό...


L'Origine du monde     η προέλευση του κόσμου  1866
Απόρριψη του εξιδανικευμένου ακαδημαϊκού γυμνού, δηλ. μυθολογικές σκηνές που κρύβουν ηδονοβλεπτική πορνογραφία
Το αθέατο έργο


Το 2014 η Λουξεμβουργιανή καλλιτέχνις Deborah De Robertis έκατσε μπροστά από το έργο επιδεικνύοντας το αιδοίο της…


Louise Bourgeois
Le Regard 1966
Μάτι, αιδοίο , γέννα;;;
Σουρεαλιστικό γλυπτό - θηλυκότητα


Picasso το χαρέμι  1906
Ευνουχισμένος άνδρας;


Las Meninas    1656
Μνημειώδες έργο του βλέμματος
Κρίση της αναπαράστασης - ποιος κοιτάζει ποιον;



Πικάσο
Γυναικείο κεφάλι
Μπρούντζινο άγαλμα   1906
Κυβισμός - πολλές όψεις του αντικειμένου
Τι σημαίνει χώρος;





Georges Braque (1882-1963)
Houses at L'Estaque (1908)
Kunstmuseum, Berne.
An early form of Cubism.



 In 1908, art critic Louis Vauxcelles again, in his review of Georges Braque's exhibition at Kanhweiler's gallery called Braque a daring man who despises form, "reducing everything, places and a figures and houses, to geometric schemas, to cubes.



Πορτρέτο του Daniel-Henry Kahnweiler    1910
Πικάσο

[ο Κάανβαϊλερ ήταν έμπορος & ιστορικός της τέχνης που υποστήριζε καλλιτέχνες που ο ίδιος θεωρούσε σημαντικούς και οι οποίοι ΔΕΝ υποστηρίζονταν από άλλους εμπόρους, ώστε να έχει την αποκλειστικότητα στα έργα τους μέσω της δικής του γκαλερί στο Παρίσι. Ανέδειξε τον κυβισμό, και τους άγνωστους τότε Kees van Dongen, André Derain, Fernand Léger, Georges Braque, Juan Gris, Maurice de Vlaminck & φυσικά τον Πικάσο. Υπέγραφε συμβόλαιο για την αγορά ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ τους και τους απαγόρευε να εκθέτουν στις καθιερωμένες πια εκθέσεις Salon des Indépendants & Salon d'Automne..
Σημαντικότατο έργο του
Der Weg zum Kubismus = ο δρόμος προς τον κυβισμό.]


Αναλυτικός κυβισμός
συστολή της παλέτας: ΜΟΝΟΧΡΩΜΙΑ
επιπεδοποίηση του οπτικού χώρου 
ΑΠΌΛΥΤΗ ΕΠΙΠΕΔΟΠΟΊΗΣΗ
τάση προς το γεωμετρικό
Σκεπτόμαστε για το έργο
ΔΕ βασιζόμαστε στο βλέμμα μας
J. Jones: He demolished everything people had believed a portrait to be for the past 2,000 years or so.



Georges Braque
Le Portugais   1911-2
Υποκειμενικό ύφος
Εναλλαγή φωτός-σκιάς
Νέο στοιχείο: εισαγωγή γραφής
'as part of a desire to come as close as possible to a certain kind of reality, in 1911 I introduced letters into my paintings', Braque
Για την κατανόηση απαιτείται σκέψη, ΟΧΙ απλώς το μάτι
Παλιά: το υποκείμενο πρωταγωνιστής της ιστορίας
Παράβλεψη της ομάδας
Το [προσωπικό ύφος ΞΕΧΩΡΙΖΕΙ τον καλλιτέχνη
 από την αναγέννηση και μετά, ενώ ο μεσαίωνας ήταν κυρίως μια κοινωνία που βασιζόταν στο σύνολο - το παράδειγμα του καθεδρικού ναού]
ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ οι Πικάσο & Μπρακ
ΔΕΝ προβάλλουν την προσωπικότητά τους [για κάποιο διάστημα ΔΕΝ υπέγραφαν καν τα έργα τους, τα οποία μάλιστα έμοιαζαν πολύ]


Georges Braque, 1909–10, Pitcher and Violin, oil on canvas, 116.8 x 73.2 cm, Kunstmuseum Basel
Καρφί στο πάνω μέρος του πίνακα
Αναίρεση ουσιοκρατικής θεωρίας
Συλλογική σύνταξη της εικόνας
Σαν κομματάκια lego



Picasso
βιολί 1912
κολλημένο χαρτί και κάρβουνο
το αριστερά δημιουργεί τη συμπαγή όψη του βιολιού
το δεξιά λειτουργεί ως υποκατάστατο των νερών του ξύλου
σαν "αυθαίρετο σημείο"
ρήξη με το παλιότερο εικονικό νατουραλιστικό σύστημα αναπαράστασης





La Nature morte à la chaise cannée 1912   
“Νεκρή φύση σε καρέκλα με πλεκτό πάτο”


Αν και ο Degas ήταν ο πρώτος που έβαλε υλικά κομματάκια φουρό σε πίνακά του με μπαλαρίνες, οι κυβιστές θεωρούνται οι εφευρέτες του κολάζ, το 1912.


Συνθετικός κυβισμός
Σύνδεση με πραγματικό κόσμο
“Θα ζωγραφίσουμε ότι είναι στην επιφάνεια, μέσα σ’ αυτή ή πίσω απ’ αυτήν;”
Οβάλ πίνακας καδραρισμένος με πραγματικό σχοινί
διαχωρισμός μεταξύ του οπτικού και του απτού



Georges Braque
 Compotier et verre (Premier papier collé), 1912
"πιατέλα με φρούτα και ποτήρι" 
κάρβουνο & κολλημένο χαρτί
το πρώτο κυβιστικό κολάζ (συγκόλληση)
ο κυβιστής της σκιάς
Κάρβουνο και κολλημένο χαρτί
Υπόσκαψη αισθητηριακής βεβαιότητας
Μοντερνισμός: αμφισβήτηση ικανότητας βλέμματος


Georges Braque
Homage to J.S. Bach   1911-2
αφοσίωση στον ΟΠΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ των εικαστικών τεχνών





Αpollinaire
Calligrammes
1913-6
Παιχνίδι με τα τυπογραφικά στοιχεία
Ανάγνωση ποιημάτων με οπτικούς όρους
Σχήμα - νόημα ποιήματος
συγχώνευση λεκτικού και οπτικού 
τίποτε δεν είναι πια ένα μόνο πράγμα



Marcel Broodthaers (Bέλγος, 1924–1976)
Σβήνει τη γραφή
Κωδικά συστήματα

Επί τροχάδην, μετά  έδειξε μερικούς πίνακες των επιγόνων:
 Leger, Gris & Gleizes




9ο μάθημα


Expressionismus


die  Brücke

                                               ξυλογραφία του προγράμματος


Programm der Künstlergruppe Brücke 1906


Mit dem Glauben an Entwicklung, an eine neue Generation der Schaffenden wie 
der Geniessenden rufen wir alle Jugend zusammen. Und als Jugend, die die 
Zukunft trägt, wollen wir uns Arm- und Lebensfreiheit verschaffen gegenüber den 
wohlangesessenen, älteren Kräften. Jeder gehört zu uns, der unmittelbar und 
unverfälscht wiedergibt, was ihn zum Schaffen drängt.“



Το πρόγραμμα της ομάδας καλλιτεχνών “Γέφυρα” 1906

Καθώς πιστεύουμε στην πρόοδο και σε μια νέα γενιά 
ανθρώπων που δημιουργούν και απολαμβάνουν, καλούμε 
όλους τους νέους να συνταχτούν μαζί μας. Καθώς είμαστε 
νέοι – φορείς του μέλλοντος, θέλουμε να εξασφαλίσουμε 
χώρο ελευθερίας για τις ζωές μας, ενάντια στις παλιές 
καλοβολεμένες δυνάμεις του παρελθόντος. Μαζί μας είναι 
όποιος αποδίδει με αμεσότητα και εντιμότητα ό,τι τον ωθεί 
στη δημιουργία.

πρωτοπορία της τέχνης
&
πολιτική πρωτοπορία



Ernst Ludwig Kirchner 
Standing Nude with Hat   1910
αχαλίνωτη σεξουαλικότητα


 Dodo with japanese umbrella
 Ernst Ludwig Kirchner



 Badende im Raum
Ernst Ludwig Kirchner 
 απαξίωση γυναικείου σώματος;
φαλλοκρατική οπτική;



 Photograph by Ernst Ludwig Kirchner in 1915 of his Berlin Studio at Körnerstraße 45 in Berlin-Steglitz. Kirchner's student Werner Gothein and his partner Erna Schilling sit on the bed. In front of them are a woman of unknown identity and Hugo Biallowons, naked, an Expressionist dancer. The painting behind them is Dodo with a Large Fan (1910) by Kirchner.



δρόμος στη Δρέσδη   1908 / 1919
                       Ernst Ludwig Kirchner
παιδί - καρικατούρα
τα θέματα των Γερμανών εξπρεσιονιστών: ο δρόμος, άνθρωποι στο καφενείο
μια έρευνα για τη γένεση της καλλιτεχνικής πράξης
αγωνία του μοντέρνου ανθρώπου
μία ΦΟΒΕΡΗ ομορφιά

Ο Κίρχνερ, αντίθετα από την αφαίρεση των πρωτόγονων που κατευνάζει, εντείνει τη διέγερση από το χάος του κόσμου...




Marzella   1910 
Ernst Ludwig Kirchner
ένα πικρός, σχεδόν δυσάρεστος, πίνακας
 κατεστραμμένο κορμί, καταβροχθίζεται από την υπερβολή του στόματος, των χειλιών και των μαλλιών
τα βαθιά περιγράμματα έχουν μεταφερθεί από την ξυλογραφία στη ζωγραφική
ευθείες γραμμές και γωνίες, ΟΧΙ ΚΑΜΠΥΛΕΣ




Emil Nolde 
The Prophet, woodcut, 1912
έντονο θρησκευτικό στοιχείο

Membership in the Nazi Party did not protect Emil Nolde, whose 1912 woodcut The Prophet is shown here. 1,052 of Nolde's paintings were removed from German museums, more than any other artist.




(Die Grablegung), 1915
η ταφή
                                Emil Nolde
η εξπρεσιονιστική παραμόρφωση φτάνει να είναι ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ / ΥΒΡΙΣΤΙΚΗ
διαβολική ομορφιά του χρώματος
σοκάρουν την μπουρζουαζία προβάλλοντας την άσχημη πλευρά της ζωής



                                   Bank of a Lake

                                 Max Pechstein



                                    αυτοπροσωπογραφία με πίπα 1920
Max Pechstein
πρωτεύουσα σπουδαιότητα στις γραφικές τέχνες (ξυλογραφία)
χειρωνακτική εργασία



                                       Portrait of Emy 1919
                        Karl Schmidt-Rottluff

This portrait of the artist’s young wife still has the power to startle. The strident colors and skull-like visage would seem grotesquely ill suited to the image of a loved one. But Karl Schmidt-Rottluff means no insult to Emy Frisch. Like other German modernists, he had little interest in copying the outward appearance of things: that job was better left to photographers. Art was too serious to merely imitate nature-or even to honor tradition. With all the passion of youth, the artist insisted he was moved only by “an inexplicable yearning to lay hold of what I see and feel and then to find the most direct expression possible for such experience.”
In Portrait of Emy, the artist transforms his wife’s pensive face into a stark yet strangely serene mask. However, serenity is upset by the fiery color. Writing soon after this portrait was painted, the German art historian (and founding director of this museum) W. R. Valentiner declared that the willfully unnatural colors of the portrait “express the struggle between vision and reality, between the here and now and the beyond.” For Valentiner that struggle was hopeful: “the red flames surrounding the form promise the victory of the spiritual.”










                        Ruins of a Cloister in Messines

                                  Adolf Hitler
εμμονή των Ναζί με τα ερείπια


Smoking Tank
Adolf Hitler


Entartete Kunst
εκφυλισμένη τέχνη


Entartete Kunst poster, Berlin, 1938







DER BLAUE REITER

Der Blaue Reiter, 1903
πνευματοκρατικός προσανατολισμός


Houses in Munich, 1908



The Cow, 1910, Lenbachhaus, Munich
νίκη του ανατολίτικου ανορθολογισμού επί του  δυτικού καλλιτεχνικού ορθολογισμού


improvisation 6 African  1909


                    Improvisation 19  [1910]
                              Wassily Kandinsky 
                                                 πρώτη αφηρημένη ακουαρέλα
                                                ΑΝΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

                 το πνευματικό είναι το μη ορθολογικό
συναθροίσεις γραφημάτων χωρίς κανένα δομικό υπόβαθρο
αρχικό στάδιο εκφραστικής θελησης (μουτζούρες)
Η ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΉ ΔΟΜΉ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΥ ΠΡΑΤΤΕΙΝ





Composition VII—according to Kandinsky, the most complex piece he ever painted (1913)

ακατάστατη εικόνα  ΟΧΙ ΣΥΓΚΕΧΥΜΕΝΗ
στερούμενη λογικής  ΟΧΙ ΜΗ ΣΗΜΑΙΝΟΥΣΑ
να συμβεί το φαινόμενο μέσα στη συνείδηση
η τέχνη ως αισθητική επενέργεια



Circles in a Circle, 1923
 Kandinsky
ώριμη φάση
η συνείδηση είναι γεμάτη τυπικά σύμβολα 
διαθέσιμα ως σημαίνοντα




August Macke
Street with church in Kandern, 1911
σκοτώθηκε το Σεπ 1914 στον Α' Π.Π. σε ηλικία 27 ετών


The artist's wife in blue hat, 1909
 August Macke




Franz Marc
Rotes Reh Red Deer (1913),
μυστικιστής, ζωγραφίζει όλο ζώα
η παλλόμενη ροή αίματος στη φύση
σκοτώθηκε το 191 ση μχη του Βερντέν στον Α' Π.Π. σε ηλικία 36 ετών



 Im Regen   (1912)
 Franz Marc
 "οι άνθρωποι, πριν από πολύ καιρό αγάπησαν τις αφαιρέσεις όπως εμείς σήμερα"

απόρριψη του εξορθολογισμένου βλέμματος από την Αναγέννηση έως τον Νέοιμπρεσιονισμό 
[WILHELM WORRINGER 
Abstraktion und Einfühlung 1907]






Red Balloon, 1922
Paul Klee

μια φόρμα είναι σημαίνουσα  μόνον όταν επιφορτίζεται από μια σημασία μέσα στην συνείδηση αυτού που την προσλαμβάνει
η αισθητική επικοινωνία πραγματοποιείται διυποκειμενικά, χωρίς τη διαμεσολάβηση του αντικειμένου



ΚΎΡΙΟς ΔΡΌΜΟς & ΠΛΆΓΙΟΙ ΔΡΟΜΟΙ   1929
Paul Klee
κάθε διυποκειμενική επικοινωνία είναι αισθητική
αποτύπωση καθαρών, αγνών εικόνων
μετατρέπει τον πίνακα σε συμβάν
η συνείδηση θα λύσει το πρόβλημα μόνο στον εαυτό της


     Paul Klee, Einst dem Grau der Nacht enttaucht
χειρόγραφος πίνακας
χρωματικό πλέγμα σαν υαλογράφημα
ανάδυση από το χάος στη διαύγεια

Einst dem Grau der Nacht enttaucht
Dann schwer und teuer
und stark vom Feuer
Abends voll von Gott und gebeugt
Nun ätherlings vom Blau umschauert,
entschwebt
über Firnen,
zu klugen Gestirnen. 
 

Angelus Novus  1920 
Paul Klee





Akt, 1905, Bleistift und Aquarell auf Papier auf Karton,
 Paul Klee



Invention Nr. 3: Jungfrau im Baum, 1903
 Paul Klee



Robert Delaunay
Champs de Mars, La Tour rouge, 1911,
o μόνος Γάλλος που πήρε μέρος στην έκθεση του μπλε καβαλάρη του 1911
απορρίπτει τον καρτεσιανό ρασιολαλισμό του κυβισμού


Neue Sachlichkeit



Plakat von Karl Bertsch zur Ausstellung von 1925 in Mannheim




 Die Nacht 1918–1919
Max Beckmann
μεγάλη, ρητορική αλληγορική σύνθεση
θρήνος για την καθολική κτηνωδία

“But Beckmann sees no purpose in the suffering he shows; there is no glory for anybody, no compensation, ... Beckmann blames human nature as such, and there seems to be no physical escape from this overwhelming self-accusation. Victims and aggressors alike are cornered. There is no exit.”
 Stephan Lackner



Salon
Otto Dix


                                              Otto Dix
                                Gross Stadt (Metropolis), 1928


οι στηλοβάτες της κοινωνίας 1929
George Grosz
απομυθοποίηση της γερμανικής ιθύνουσας τάξης
παρωδία της σημειολογικής ριζοσπαστικότητας του κυβισμού


George Grosz,  
Republican Automatons, 1920



John Heartfield



αυτοπροσωπογραφία  1927
Christian Schad







Antlitz der Zeit. 
 August Sander




vorticism
γεωμετρική αφαίρεση

Wyndham Lewis, 1912, The Dancers




8ο μάθημα

les Fauves     "τα άγρια θηρία"
Salon d'Autumne 1905
η καλύτερα προετοιμασμένη επανάσταση του 20ου αιώνα
&
μία από τις συντομότερες



Le bonheur de vivre   1905-6
η χαρά της ζωής 
Henri Matisse

Σαλόνι Ανεξαρτήτων 1906 

 αρκαδικό - βουκολικό - ποιμενικό
ρήξεις στην αναπαράσταση
πλακάτα επίπεδα καθαρού χρώματος χωρίς διαμόρφωση τόνων
ένταση χρώματος
παραδεισιακή εικόνα κεφάτων νυμφών
μια μυθική εικόνα του κόσμου
τα σώματα λειώνουν 
ψυχαναλυτική ερμηνεία της M. Worth
χορός των νυμφών = οριστική ανατροπή της εξουσίας του ακαδημαϊσμού
συνδυάζει το μεσογειακό θέμα με τον πρωτόγονο ωκεάνειο μυθολογισμό (αντλώντας από Σεζάν & Γκωγκέν)
μεγάλος ανταγωνιστής του Πικάσο




σκεπτόμενος νέος  1939
Γιάννης Τσαρούχης


μπλε γυμνό 1907
Matisse
επίθεση στο γυμνό σώμα
"αν έβλεπα μια τέτοια γυναίκα στο δρόμο, θα τρεπόμουν σε φυγή τρομαγμένος" 


το ανοιχτό παράθυρο
Henri Matisse
η θέα από το διαμέρισμά του στο Collioure



 Henri Matisse
 Intérieur à Collioure (La Sieste), 1905

"ένα τεραγωνικό εκατοστό οποιουδήποτε μπλε δεν είναι τόσο μπλε όσο ένα τετραγωνικό εκατοστό του ίδιου μπλε" 
"αυτό που έχει σημασία για τα χρώματα είναι οι σχέσεις"



η λεία   1905
Θεόδωρος Ράλλης


 μουσική 1910
Matisse
 φθινοπωρινό Σαλόν 1910
άφυλα σώματα, πρόσωπα μάσκες, αντιδιακοσμητικός πίνακας, εχθρική ζωγραφική
νηφαλιότητα 
ή μακάβριοι λυκάνθρωποι υπνωτισμένοι από τους πρώτους μουσικούς τόνους;
η όρασή μας θολώνει από τις οπτικές δονήσεις



La Danse    1910
Matisse
φθινοπωρινό Σαλόν 1910
The painting is often associated with the "Dance of the Young Girls" from Igor Stravinsky's famous musical work The Rite of Spring.
ο Ρώσος πάτρωνάς του Sergei Shchujin δεν τον αγόρασε, ...αρχικά!
μυθικο-κοσμική σημασία
φωβιστικά χρώματα & πριμιτιβισμός
αρνητική απάντηση στο θριαμβεύοντα κυβισμό
διαίσθηση του όλου
ο ρυθμός γεννιέται μέσα στον πίνακα

the rhythmical succession of dancing nudes convey the feelings of emotional liberation and hedonism.


ισπανική νεκρή φύση  1910-11
Henri Matisse
πολλαπλασιαζόμενα αραβουργήματα δυσκολεύουν τη συγκέντρωση του θεατή
αισθητική της τύφλωσης
έκφραση & διακόσμηση είναι ένα και το αυτό



λουόμενες με χελώνα   1908
Henri Matisse
απάντηση στις "δεσποινίδες" του Πικάσο της προηγούμενης χρονιάς
πριμιτιβισμός
ΑΠΟΚΟΣΜΟ ΕΡΓΟ
ΔΕ ΣΥΝΙΣΤΑ ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ

 Matisse's figures are even more mysterious: three simplified nudes, almost like a child's drawing. He offers no explanation for why they're feeding a turtle, or why one of them has her fingers stuffed into her mouth. How can we tell if this is a casual incident or a profound ritual? Does it matter? Horizontal bands of blue abstractly represent a backdrop of water and sky. It's like Paul Cezanne, but more radical. Modern art is just beginning.

Trois femmes nues regardent une petite tortue rouge.  Leur nudité et l’arrière-fond bleu suggèrent qu’elles se trouvent à la plage, mais la couleur derrière elles est le vert.   Le visage grisâtre et les gestes de la femme au centre semblent refléter de l’inquiétude, mais les autres femmes se penchent vers l’animal, avec curiosité ou  tendresse.




νύμφη & σάτυρος    1908
Henri Matisse
από τους λίγους πίνακές του με βίαιο θέμα


αρμονία σε κόκκινο  1908
Henri Matisse






οι λουόμενες
André Derain
από το φωβισμό κινείται προς  μια πιο σταθερή εικόνα
πιο κυβιστικές μορφές αντί για ρέουσες



η γυναίκα με το νυχτικό    1906
André Derain
επίπεδα χρώματα
βαριά γαλάζια περιγράμματα
φορτίζει με ψυχολογική συγκινητικότητα
εκφραστικότητα του προσώπου


ο χορός   1905-6
André Derain
φανταστική τροπική σκηνή




Raoucha 1901
 Alphonse-Étienne Dinet
οριενταλιστής, συντηρητικός ζωγράφος 
 προσηλυτίστηκε στο μωαμεθανισμό κι άλλαξε το όνομά του σε Νασρεντίν


λουόμενες  1848
Ferdinand Georg Waldmüller
παραδοσιακή σχολή Μονάχου
επηρέασε τον Λύτρα



 λιμάνι της Αμβέρσας
Georges Braque



Restaurant "La Machine" at Bougival   1905
Maurice de Vlaminck (1876-1958)




πρόδρομες μορφές εξπρεσιονισμού στο Βέλγιο & τη Νορβηγία
                                               καρναβάλι στη Φλάνδρα
James Ensor
μάσκες
ένταση ανάμεσα στο άτομο & την κοινωνία
"το μοντέρνο μπαρόκ" όπως είπε ο Μόντριαν


σκελετοί τσακώνονται για μια ρέγγα
James Ensor
ο άνθρωπος ως τραγικό ον μπροστά στον απέραντο κόσμο
το μαύρο του χιούμορ ανήκει στη φλαμανδική παράδοση των Μπος & Μπρέγκελ




                                     The Fall of the Rebel Angels, 1889
James Ensor
καταστροφή της μορφής
γούστο για το συγκεχυμένο






 Det syke barn
το άρρωστο παιδί   1885
Edvard Munch
απαισιόδοξη, οντολογική κρίση του ανθρώπου απέναντι στο θάνατο
ΥΛΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ
εμφανής παρουσία της εργασίας του ζωγράφου (προτεσταντική ηθική)



Naked model by the wicker chair  1921
Edvard Munch
η γυναίκα ως τραγικό ον
το τραγικό συναίσθημα της ζωής
ο έρωτας γίνεται έμμονη σεξουαλική ιδέα




Skrik   1893
η κραυγή 
 Der Schrei der Natur
η κραυγή της φύσης
                              Edvard Munch
το δράμα του ανθρώπου πέρα από τόπο/χρόνο
άφυλο ον πάνω στη γέφυρα που κραυγάζει 
το χρώμα δε σημαίνει, αλλά εκφράζει

"I was walking along the road with two friends – the sun was setting – suddenly the sky turned blood red – I paused, feeling exhausted, and leaned on the fence – there was blood and tongues of fire above the blue-black fjord and the city – my friends walked on, and I stood there trembling with anxiety – and I sensed an infinite scream passing through nature."




The Death of Wallenstein  1885
Karl Theodor von Piloty
δάσκαλος πολλών Ελλήνων στο Μόναχο
 έτσι έμοιαζε η γερμανική ζωγραφική ΠΡΙΝ τον εξπρεσιονισμό


κρυφό σχολειό  1885
Ο φον Πιλότι επηρέασε τον Νικόλαο Γύζη



                   Die Versuchung des heiligen Antonius 1897
                                  Lovis Corinth



„Im Schlachthaus“ (1893)
Lovis Corinth




Jewish quarter in Amsterdam
Max Liebermann

Ένα χρόνο πριν το θάνατό του το 1935, κλεισμένος πια στο σπίτι του και αφού έχει αναγκαστεί από τους Ναζί να παραιτηθεί από την Ακαδημία Τεχνών, ως Εβραίος, έγραψε:
Ich lebe nur noch aus Hass. […] Ich schaue nicht mehr aus dem Fenster dieser Zimmer – ich will die neue Welt um mich herum nicht sehen.“
Ζω από μίσος, ούτε από το παράθυρο δεν κοιτάζω, δε θέλω να δω τον νέο κόσμο που με περιτριγυρίζει...



7ο μάθημα


είσοδος μετρό Παρισιού σταθμός Porte Dauphine    1900
Hector Guimard



Hôtel Tassel 
Victor Horta


Hôtel Tassel 
Victor Horta



The Glasgow School of Art     built 1897-1909    
Charles Rennie Mackintosh
οι Βρετανοί σαν να μην ξεκόλλησαν ποτέ από τη γοτθική αρχιτεκτονική
σα μεσαιωνικό κτήριο



Tiffany snowball lamp

Tiffany & Company (known colloquially as Tiffany or Tiffany's) is an American luxury jewelry and specialty retailer, headquartered in New York City.
Tiffany sells jewelry, sterling silver, china, crystal, stationery, fragrances, water bottles, watches, personal accessories, as well as some leather goods.





Sagrada familia
Antoni Gaudi



Basílica i Temple Expiatori
de la Sagrada Família
Antoni Gaudi
η ευλάβεια υψώνεται από την πόλη στο Θεό
νεογοτθικές βάσεις, θύρες αρ νουβώ, κυβιστικού στιλ οβελίσκοι
Ο Γκαουντί αντιτίθεται στον ορθολογισμό του βιομηχανικού πολιτισμού
ιερή θρησκευτική αρχιτεκτονική
προσπαθεί να μη δεσμεύσει τη δημιουργική φαντασία του στα πλαίσια του ωφέλιμου
αισθάσνεται ερνημευτής του ευσεβούς καταλωνικού λαού



Gaudí's multicolored mosaic salamander, popularly known as "el drac"


Tiled Mosaics on the ceiling.
Parc Güell
Antoni Gaudi
έχει προφανώς χαρακτήρα παιδιάς
ars est cellare artem
η τεχνική του δεν επιδεικνύεται ούτε κομπάζει
οι κατασκευές μοιάζουν στο χείλος της κατάρρευσης
μωσαϊκό, κεραμική, σφυρήλατο σίδερο
αρνείται κάθε πρακτικό σκοπό
αγνοεί την κοινωνική προβληματική του πολεοδομικού σχεδιασμού
ταυτόχρονα αντιδραστικός και μελλοντιστής!
λατρεύει την αρχιτεκτονική εικόνα
ΟΧΙ στην τεχνική του αντικειμένου
ΝΑΙ στην τέχνη της αναπαράστασης




-Building in Weimar, home of the art faculty of the Bauhaus-University
Van de Velde
το σπίτι ως έφραση της προσωπικότητας


Beurs van Berlage 
χρηματιστήριο στο Άνστερνταμ
Hendrik Petrus Berlage
ένα κατ' εξοχήν δημόσιο κτήριο



Österreichische Postsparkasse
Otto Wagner
ραφινάτο ύφος της αριστοκρατίας
μοντέρνο που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κοινωνίας


κεντρική αίθουσα τοπυ ταχυδρομικού ταμιευτηρίου
ιεροποίηση δημόσιου χώρου
(σαν τρίκλιτος ναός!)
Otto Wagner




Villa Müller (Müllerova vila) in Prag, 1930
Adolf Loos
μοντέρνα αρχιτεκτονική
οικονομία / λειτουργικότητα


 My architecture is not conceived in plans, but in spaces (cubes). I do not design floor plans, facades, sections. I design spaces. For me, there is no ground floor, first floor, etc. ... For me, there are only contiguous, continual spaces, rooms, anterooms, terraces, etc. Storeys merge and spaces relate to each other.



 Innenansicht der American Bar
Adolf Loos  1870-1933
θεωρητικός της μοντέρνας αρχιτεκτονικής
καταδικάζει την επινοητική πρωτοτυπία
η διακόσμηση είναι έγκλημα
"η εξέλιξη του πολιτισμού είναι συνώνυμη με την αφαίρεση του διάκοσμου από τα χρηστικά αντικείμενα"
η ηθική αρχιτεκτονική ανταποκρίνεται σε πρακτικές ανάγκες
λειτουργικότητα
οικονομία: ορθολογική χρήση του χώρου
σφοδρός πολέμιος της αρ νουβώ




 Guggenheim Museum Bilbao    1997
 /ˈɡɛəri/
 The museum is clad in glass, titanium, and limestone
 τον 20ο αιώνα ο μοντερνισμός ξεφορτώνεται κάθε τι το διακοσμητικό







 η σφαίρα στην οροφή του κτηρίου που χορεύει

1996
 The Dancing House  Tančící dům, or Fred and Ginger, is the nickname given to the Nationale-Nederlanden building on the Rašínovo nábřeží (Rašín Embankment) in Prague, Czech Republic. It was designed by the Croatian-Czech architect
&

τάση για επιδεικτικότητα
deconstructivist  “new-baroque”



Schicksal   1893
Jan Toorop






Salome II    1906
Franz von Stuck
καθηγητής στην Ακαδημία του Μονάχου, δάσκαλος των Καντίνσκι & Κλέε
συμβολιστής



Die Sünde (η αμαρτία) 1893
Franz von Stuck
μισόγυμνη Εύα με φίδι τυλιγμένο γύρω της
αισθησιασμός
Sinnlichkeit





Wiener Secessionsgebäude   1897 
ένα ήσυχο καταφύγιο καλλιτεχνών

ρήξη με την ακαδημία καλών τεχνών
 μέλη της απόσχισης
Vereinigung Bildender Künstler Österreichs

Kunstwollen
καλλιτεχνική βούληση: σε κάθε εποχή η τέχνη της, στην τέχνη η ελευθερία της

όρος του ιστορικού της τέχνης Alois Riegl

All human will is directed toward a satisfactory shaping of man's relationship to the world, within and beyond the individual. The plastic Kunstwollen regulates man's relationship to the sensibly perceptible appearance of things. Art expresses the way man wants to see things shaped or colored, just as the poetic Kunstwollen expreses the way man wants to imagine them. Man is not only a passive, sensory recipient, but also a desiring, active being who wishes to interpret the world in such a way (varying from one people, region, or epoch to another) that it most clearly and obligingly meets his desires. The character of this will is contained in what we call the worldview (again in the broadest sense): in religion, philosophy, science, even statecraft and law.



 Das Parlamentsgebäude Wien    1874 bis 1883 
αυτό το νεοκλασικό κτήριο χτίστηκε μόλις 20 χρόνια πριν την ίδρυση της βιεννέζικης απόσχισης




 Adele Bloch-Bauer I,     „Goldene Adele“   1907
 Gustav Klimt
o σύζυγος της κυρίας ήταν Εβραίος τραπεζίτης & βιομήχανος ζάχαρης
ο Κλιμτ προσωπογράφος στης αστικής τάξης
ο αοιδός μιας παρακμάζουζας κοινωνίας
ενσωμάτωση φύλλων χρυσού, επηρεασμένος από τη βυζαντινή τέχνη




στην τραπεζαρία του μεγάρου Στοκλέ στις Βριξέλες
 Detail of the preparatory design by Gustav Klimt for the mosaic friezes of the main dining room of the Stoclet Palace



Danaë, 1907.
Gustav Klimt


Philosophy, 1899–1907. Ceiling panel for the Great Hall of Vienna University. Destroyed by fire in Schloss Immendorf in 1945
ανάκατα σώματα υπό την επίβλεψη μιας σκοτεινής σφίγγας & ενός φωτεινού κεφαλιού
μάλλον νίκη του σκότους επί του φωτός
κι όχι θρίαμβος του διαφωτισμού όπως του είχε παραγγείλει το πανεπιστήμιο



Ιατρική    1907
Gustav Klimt
χλευάζει τη θεραπευτική ιατρική
σοκάρει τους παραγγελιοδότες επειδή απεικονίζεται η ασθένεια παρά η ίαση
ενότητα ζωής και θανάτου
μία κρίση κουλτούρας, ένας συνδυασμός συλλογικής οιδιπόδειας εξέγερσης και ναρκισσιστικής αναζήτησης ενός νέου εαυτού




Νομική
μια κόλαση εγκληματικής τιμωρίας
τρεις μαινάδες περιτριγυρίζουν έναν ανδρα που τον έχει συλλάβει ένα χταπόδι
ενώ στο πάνω μέρος τρεις χάριτες: η γυμνή αλήθεια, η πλουμιστή δικαιοσύνη & ο συνοφρυωμένος νόμος






φωτογραφία του το 1914
Egon Schiele  1890 –  1918
πέθανε από την ισπανική γρίππη σε ηλικία 28 χρονών
300 πίνακες & 3000 έργα σε χαρτί!!!



αυτοπροσωπογραφία
Egon Schiele  1890 –  1918
παραμόρφωση ανθρώπινου σώματος
"κοιτάζοντας τις μορφές μου κοιτάζεις εντός"



 Girl with black hair 1910
Egon Schiele  1890 –  1918

ό,τι στον Κλιμτ είναι διακόσμηση στον Σίλε είναι ψυχική ένταση
το διαβόητο σχέδιο
το 1912 κατηγορήθηκε για απαγωγή & διαφθορά ανηλίκου
μια κάθοδος στα βάθη της ψυχής
ο θεατής ως ψυχαναλυτής ερμηνευτής
μια σύγκρουση κρυφών επιθυμιών και εσωτερικού ελέγχου που τις απωθεί
νευρασθενική γραμμή


 Selbstakt in Grau mit offenem Mund - 1910.
Schiele
ένα σκιάχτρο χωρίς φτερά
μια μάσκα θανάτου
φροϊδικό ζεύγος ηδονοβλεψία & επιδειξιομανούς
ένα κρυπτογράφημα ψυχοσεξουαλικής διαταραχής
(Foster et al., σ. 55)



Die Windsbraut
The Bride of the Wind or The Tempest, 
"η νύφη του ανέμου"
oil on canvas, a self-portrait expressing his unrequited love for Alma Mahler, widow of composer Gustav Mahler, 1914
αλληγορικός πίνακας που απεικονίζει τον καλλιτέχνη με την ερωμένη του
Oskar Kokoschka (1886 – 1980)
υπαρξιακή αναζήτηση
αναρχικός, δεν πιστεύει στη μέλλουσα κοινωνική διευθέτηση
ο κόσμος, ένα συνονθύλευμα ατόμων 
αποβλήθηκε από τη σχολή τεχνών & χειροτεχνημάτων



OSKAR KOKOSCHKA, Selbstbildnis von zwei Seiten, 1923
το πρόβλημα που θέτει πρώτο είναι του γραφήματος, ως άμεσης μεταγραφής μιας συναισθηματικής κατάστασης



               Self-Portrait of a Degenerate Artist
OSKAR KOKOSCHKA
η τέχνη του θεωρήθηκε  "εκφυλισμένη"  από τους Ναζί




Oskar kokoschka, 
chamonix monte bianco 1927
γρήγορη πεταχτή πινελιά
καθαρά χρώματα




πορτρτέτο του αρχιτέκτονα & πάτρωνά του Adolf Loos
OSKAR KOKOSCHKA
ζωγραφίζει ψυχές, όχι χαρακτηριστικά

Kokoschka, who sometimes accurately predicted the future of his sitters, said he painted their souls and he seemed to have little concern for external likeness.

 ''I tried to intuit from the face, from its play of expressions and from gestures, the truth about a particular person, and to recreate in my own pictorial language the distillation of a human being that would survive in my memory,''


Ο Κόκοσκα  παρήγγειλε μια κούκλα και αντικατέστησε την Άλμα (που είχε παντρευτεί το συνθέτη Μάλερ) με το ομοίωμά της!!!


Kokoschka painted anti-Fascist works such as the allegory What We Are Fighting For (1943)



fauves


femme au chapeau    1905
αντιρεαλιστικά χρώματα



Henri Matisse
στιγμογραφία διακοσμητική, όχι αναζήτηση νόμων του φωτός





6ο μάθημα


La table de toilette, 1908
 Pierre Bonnard
(μετα-ιμπρεσιονισμός , Ναμπί)
o καθρέφτης στη ζωγραφική είναι ένας μετα-λόγος του εικαστικού έργου & ταυτόχρονα μια αναπαράσταση
επεκτείνει τον κόσμο που αντανακλά


La sieste, 1900
Pierre Bonnard
ηδονοβλεπτική διάθεση


Deux élégantes Place Clichy, 1905
Pierre Bonnard
απουσία χαρακτηριστικών στα πρόσωπα


Breakfast, 1894
               Jean-Edouard Vuillard (1868-1940)
 σχηματοποιημένοι, σχεδόν αφηρημένοι εσωτερικοί χώροι
μικροαστική ζωή


Nabis Landscape, 1890




 Le Mystere Catholique (1889)
 Maurice Denis
 καταργεί τη διάκριση ανάμεσα στη ζωγραφική απεικόνιση & τη διακοσμητική ζωγραφική


Altarpiece of the Église du Saint-Esprit in Paris
ασχολείται και με βιτρό
Maurice Denis


                                        The Apparition (1876)
                                    η οπτασία
Gustave Moreau
αποσυνδέει το ωραίο από τις ορατές όψεις της φύσης
επανασυνδέεται με την ποιητική του "υψηλού"
επιχειρεί να καταστήσει ορατό αυτό που είναι μόνο πνεύμα

"Ô métamorphose mystique
                  De tous mes sens fondus en un !"
Charles BAUDELAIRE   (1821-1867)




Jupiter and Semele (1894–95)
Gustave Moreau
ονειρικά στοιχεία
φυγή από χώρο/χρόνο
έμφαση στη λεπτομέρεια


Προμηθέας   1868
Gustave Moreau
προβολή εσωτερικής μνήμης της ανθρωπότητας
ονειρικά στοιχεία



ο άνθρωπος κάκτος   1881
Odilon Redon


η χαμογελούσα αράχνη   1887
Odilon Redon




                             The Birth of Venus 
                                 Odilon Redon
αποδίδει με τα χρώματα ήχους & αρώματα
ο συμβολισμός θέτει την τέχνη ως δραστηριότητα ελίτ
ενώ ταυτόχρονα αντιτίθεται στο βιομηχανικό πραγματισμό



Young Girls by the Seaside (1887)
Pierre Puvis de Chavannes
Émile Zola : "an art made of reason, passion, and will".
στοιχεία ακινησίας, έλλειψη θορύβου
ονειρικά στοιχεία μέσα από την απλοποίηση της εικόνας
χειροποίητα όνειρα σαν του Νταλί


ελπίδα   1872
Pierre Puvis de Chavannes
έλλειψη χρώματος



το χάδι     1896
 Fernand Khnopff


The abandoned city, a symbolist drawing , was inspired by the landscape of Woensdagmarkt square in Bruges.
Fernand Khnopff



The Girlhood of Mary Virgin (1849). 
The models were the artist's mother for St. Anne and his sister Christina for the Virgin.
Dante Gabriel Rossetti
μεσαιωνική εικονογραφία
επιπεδότητα εικόνας
οραματική διάσταση



Ecce Ancilla Domini!    1850
Ιδού η δούλη του Κυρίου!
Dante Gabriel Rossetti
το καθολικό ξύπνημα, απάντηση στη συμπαιχνία καπιταλισμού & αγγλικανικού πουριτανισμού
μια στοχαστική, θρησκευτική ζωγραφική
η ζωγραφική ώς παραστατική αφήγηση, όπως στο έργο του Benozzo Gozzoli
ένας νέος νατουραλισμός: η φύση διαθέτει ενδογενή ποιητικότητα και κρύβει απόκρυφα θεϊκά μηνύματα
η ποιητική τους ΔΕΝ είναι συμβολιστική







Ophelia   1851-2

"Her clothes spread wide, / And, mermaid-like, awhile they bore her up."). But eventually, "her garments, heavy with their drink, / Pull'd the poor wretch from her melodious lay" down "to muddy death"

απεικόνιση σαν άγία, ή ερωτική;
το στεφάνι, όπως στη σεξπιρική περιγραφή
η παπαρούνα, σύμβολο ύπνου/θανάτου
ζωηρά χρώματα
επιμονή στις λεπτομέρειες
η τρωτή γυναίκα είναι σύνηθες θέμα στους προραφαηλίτες
μοντέλο είναι η Elizabeth Siddal,


Edward Burne-Jones
αναγεννησιακά σώματα που παραπέμπουν στον Μιχαήλ Άγγελο
δεδομένα που δε συνδέονται με την πραγματικότητα


                                      The Wheel of Fortune
Edward Burne-Jones 
έργο παραδομένο στην ηδυπάθεια




The Golden Stairs    1880
 Edward Burne-Jones

This painting epitomises Burne-Jones’s interest in investigating a mood rather than telling a story. He deliberately made his pictures enigmatic and the meaning of this painting has provoked much debate. One view is that the 18 women are spirits in an enchanted dream. The painting might also be purely decorative, conveying the idea of endless movement. The underlying idea, popularised in the 1870s by the critic Walter Pater, is that ‘all art constantly aspires to the condition of music’.


David's Charge to Solomon (1882), 
a stained-glass window by 
Edward Burne-Jones and William Morris 
in Trinity Church, Boston, Massachusetts.
στρατευμένος σοσιαλιστής
εξάλειψη της εξειδίκευσης των τεχνών
σχέση τέχνης - ζωής



James Abbott McNeill Whistler



popularly known as Whistler's Mother
James Abbott McNeill Whistler


Arrangement in Pink, Red and Purple, 1883–1884, 
James Whistler



Nocturne: Blue and Gold - Old Battersea Bridge

c.1872–5

John Ruskin: Whistler was "asking two hundred guineas for flinging a pot of paint in the public's face".
πρόδρομος της αφαίρεσης στη ζωγραφική
αυτονόμηση της εικόνας
η ζωγραφική του ΔΕΝ είναι ιμπρεσιονιστική γιατί το χρώμα του είναι συμβολικό, όχι οπτικό, γεμάτο πνευματικά νοήματα



Arnold Böcklin


τοπίο
ή Καλυψώ & Οδυσσέας   1880
Arnold Böcklin



La Toilette, oil on board, 1896
Toulouse-Lautrec
ευέλικτη, γραφιστική, ΟΧΙ ακριβής απεικόνιση
ενδιαφέρεται περισσότερο για την κοινωνία παρά για τη φύση,
η παρουσία της εικόνας γίνεται αισθητή πολύ πέρα από τον αμφιβληστροειδή
ο Τουλούζ αναλύει την αίσθηση ως ψυχολογικό ερέθισμα
απάρνηση της τέχνης - θέασης
για χάρη της τέχνης - επικοινωνίας



Bal de Moulin Rouge   1890
Toulouse-Lautrec
χωρίς αναγωγή στο παρελθόν




The Medical Inspection   1894
ιατρική επιθεώρηση
Toulouse-Lautrec
σκηνή από πορνείο
παραπέμπει στον Ingres αλλά με πιο γραφιστικό τρόπο



ο Τουλούζ-Λωτρέκ  ως Ιάπωνας!




5ο μάθημα


αυτοπροσαωπογραφία με το ψάθινο καπέλο 1887
                                 Van Gogh
νευρική πινελιά, στροβιλισμός


εκδοχή που βρίσκεται στο Musée d'Orsay
De slaapkamer    1888
το υπνοδωμάτιο
 La Chambre à Arles 
αποσάθρωση του γεωμετρικού χώρου
επιπεδότητα του καμβά
ψευδαίσθηση προοπτικής


σαν ογκομετρικό σχέδιο, μη ευκλείδιας γεωμετρίας
όπως ο τρόπος που προσλαμβάνουμε την πραγματικότητα



Cindy Sherman,  
Untitled #205, 1989
color photograph

 υποδύεται πολλούς ρόλους
"I feel I'm anonymous in my work. When I look at the pictures, I never see myself; they aren't self-portraits. Sometimes I disappear." 

 "I think of becoming a different person. I look into a mirror next to the camera…it’s trance-like. By staring into it I try to become that character through the lens ... When I see what I want, my intuition takes over—both in the 'acting' and in the editing. Seeing that other person that’s up there, that’s what I want. It's like magic.”


εσωτερικό του ασύλου στην Arles
Van Gogh

"In the foreground a big black stove around which some grey and black forms of patients and then behind the very long ward paved in red with the two rows of white beds, the partitions white, but a lilac- or green-white, and the windows with pink curtains, with green curtains, and in the background two figures of nuns in black and white. The ceiling is violet with large beams."



Te tamari no atua (« Le fils de Dieu »
 Paul Gaugin
ερωτικά φαντάσματα διαποτίζουν το όνειρο του κοριτσιού

απεριόριστη διεύρυνση του ιστορικού ορίζοντα της τέχνης
πρωτόγονη αυθεντικότητα & αγνότητα
εξερευνά τον εαυτό του
δεν υπάρχει ανάγλυφο ή βάθος
υπάρχει όμως βάθος ΧΡΟΝΟΥ
οι οπτικές προσλήψεις του Γκωγκέν ανέρχονται από το βάθος της μνήμης
ΔΕ ζωγραφίζει εκ του φυσικού




τοπίο στη Μαρτινίκη 1887
Paul Gaugin
το χρώμα είναι διακοσμητικό στοιχείο
όχι στοιχείο ψυχικής εκφόρτισης όπως στον Vincent




κλουαζονισμός:   παχιές, έντονα χτυπητές επίπεδες μορφές που χωρίζονται από σκούρα περιγράμματα, σαν να περιβάλλονται από σύρματα / μεσότοιχους (cloisons)

 often cited as a quintessential cloisonnist work, Gauguin reduced the image to areas of single colors separated by heavy black outlines. In such works he paid little attention to classical perspective and boldly eliminated subtle gradations of color—two of the most characteristic principles of post-Renaissance painting.
The cloisonnist separation of colors reflects an appreciation for discontinuity that is characteristic of Modernism.



Émile Bernard Self-portrait with portrait of Gauguin, dedicated to Vincent van Gogh.1888
κλουaζονιστικός πίνακας με αναφορές σε άλλους δύο καλλιτέχνες της ιδίας τεχνοτροπίας



L'averse 1893
η μπόρα
 Paul Sérusier
κλουαζονιστικός πίνακας


"Les Bretonnes au Pardon" 
Pascal-Adolphe-Jean Dagnan-Bouveret.
σχολή του Pont-Aven (κοινότητα στη Βρετάνη)



 Vision après le sermon   1888
όραμα μετά το κήρυγμα
στιλ συνθετισμού της σχολής Pont-Aven 
γυναίκες βλέπουν όραμα τον Αγ. Ιάκωβο να παλεύει με άγγελο 
περίκλειστο σύστημα
μη πιστή αναπαράσταση
εμπιστοσύνη στη μνήμη
απουσία λεπτομερειών

συνθετισμός 
Γκωγκέν & Μπερνάρ
 synthetise or combine images, producing a new result which was quite different from Impressionism. It relied on a number of principles including the abandonment of faithful representation, the creation of a work based on the artist's memory of the subject but reflecting his feelings while painting, bold application of pure colour, the absence of perspective and shading, the application of Cloisonnism's flat forms separated by dark contours, and geometrical composition free of any unnecessary detail and trimmings.



Night Cafe in Arles (Madame Ginoux)   1888

πιο βαν-γκοχικός πίνακας δε γίνεται!



η απώλεια της παρθενίας  1891
σχεδόν εξπρεσιονιστικός;;;



ζηλεύεις;    1892
εμπειρίες με πολυνήσιες γυναίκες
ελευθεριότητα, αισθησιασμός


Manao tupapau   1892
αντιστροφή της επιθετικής Ολυμπίας του Μανέ
μια παθητική Πολυνήσια
δισδιάστατος πίνακας
διακοσμητική τέχνη



Paul Gauguin 
 D'ou venons-nous?
Qui sommes nous? 
ou allons nous?
Πού πάμε; 
αιώνια φιλοσοφικά προβλήματα




η μορφή γήρατος από την περουβιανή μούμια chachapoya



Tαϊτινές στην ημέρα αγοράς   1892
Paul Gauguin
καθόλου πολυνησιακές!
οι πόζες από αιγυπτιακό τάφο της 18ης δυναστείας
                                                   συνθεστισμός




Installationsansicht der Ausstellung "Paul Gauguin", Fondation Beyeler, Riehen/Basel, 2015, mit den Werken: 
Aita tamari vahine Judith te parari (La femme-enfant Judith n’est pas encore dépucelée), 1893/94; Portrait de jeune fille (Vaïte Gou-pil), 1896; Madeleine Bernard, 
recto: La Rivière blanche, 1888; Faaturuma (Boudeuse), 1891.
εκτίθενται σε ουδέτερο χώρο



τα ξυλοπάπουτσα του Γκωγκέν    $338,500


4ο μάθημα


De muziekles  1662-5
το μάθημα μουσικής
επηρεασμένος από το Καραβάτζιο
τρισδιάστατα εφέ
προοπτική
άπλετο φως από παράθυρα χωρίς κουρτίνες






 Paul Cézanne  1839-1906
 Mont Sainte-Victoire
1904 - 1906
πλατιά διάφανη πινελιά 
διαθλαστικά πρίσματα
ΔΕΝ καταφεύγει στο σχεδιασμό περιγράμματος
 


Mont Sainte-Victoire and Château Noir
                                                             1904 - 5
Paul Cézanne  1839-1906
σταδιακά οι όγκοι γίνονται μεγαλύτεροι
αυξανόμενη αφαίρεση
ζωγραφίζει με βάση 3 σχήματα: κώνος, κύλινδρος, σφαίρα


The Mont Sainte-Victoire and the Viaduct of the Arc River Valley  
1882-5
Paul Cézanne
τεχνική passage 
  technique characterized by small, intersecting planes of patchlike brushwork that blend together to create an image
δισδιάστατος πίνακας σε τεμνόμενα επίπεδα
1ο επίπεδο: δέντρα. χωράφια
2ο επίπεδο: υδραγωγείο
3ο επίπεδο: βουνά



o κολυμβητής 1885
Paul Cézanne
το σώμα ένα αντικείμενο, ενταγμένο σ' ένα χώρο αντικειμένων


γυναίκα με καφετιέρα   1895
Paul Cézanne
όλα σε πρώτο επίπεδο
όγκος των αντικειμένων στο χώρο


oι κολυμβητές 1894
Paul Cézanne
αδιαφορία για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά


Les joueurs de cartes 1892–95,
Paul Cézanne
τετριμμένη καθημερινή σκηνή
τα μάτια είναι οπές
όγκος βαρύτητα μετάλλου
παραμόρφωση
πέτρινες μορφές σ' ένα απλό δωμάτιο
έλλειψη δράματος & αφήγησης
μια ανθρώπινη νεκρή φύση
ολοσχερής ιμπρεσιονισμός & ολοκληρωτικός ρεαλισμός
έλλειψη ψυχολογικής έκφρασης
δημιουργεί όγκους με το χρώμα


νεκρή φύση  1879-82
Paul Cézanne
αδέξια σχεδιασμένη, συνονθύλεμα χρωματικών κηλίδων
ζυγιασμένη σύνθεση
αίσθηση βάθους & λαμπρότητα χρωμάτων
ΟΧΙ στο περίγραμμα
ΟΧΙ γραμμική προοπτική



De aardappeleters 
oι πατατοφάγοι
«Βλέπεις, πραγματικά ήθελα να κάνω (τον πίνακα), έτσι ώστε οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι αυτοί οι άνθρωποι, που τρώνε τις πατάτες τους υπό το φως της μικρής λάμπας τους, έχουν καλλιεργήσει μόνοι τους τη γη τους, με αυτά τα χέρια που βάζουν στο πιάτο και μαρτυρούν την χειρωνακτική εργασία τους και - ότι έχουν έτσι κερδίσει ειλικρινά το φαγητό τους. Ήθελα να δώσω την ιδέα ενός εντελώς διαφορετικού τρόπου ζωής από τη δική μας - των πολιτισμένων ανθρώπων. Γι 'αυτό ειλικρινά δεν θέλω μόνο να τον θαυμάσει ο καθένας ή να το εγκρίνει χωρίς να έχει γνώση.»

το κοινωνικό πρόβλημα: περιγράφει την αθλιότητα & την απόγνωση των αγροτών



ο μπάρμπα Τανγκί   1889
το χρώμα ακτινοβολεί και εκφράζει


Le Café de nuit     1888
"I have tried to express the terrible passions of humanity by means of red and green."


Still Life: Vase with Fourteen Sunflowers, August 1888



3ο μάθημα


Naissance de Venus 1863
μεγάλη επιτυχία στο σαλόνι του 1863
αγοράστηκε αμέσως από τον Ναπολέοντα Γ' 
την ίδια χρονιά ο Καμπανέλ έγινε καθηγητής στην  Ecole des Beaux-Arts.


Το φίλημα 1878
Νικηφόρος Λύτρας 
 καθηγητής στο Σχολείο Καλών Τεχνών
Στην Ελλάδα επικρατεί ακόμη η σχολή του Μονάχου ή ακαδημαϊκός ρεαλισμός που εγκαταλείπεται στην Ευρώπη
(Ζιρώ et al, σ. 215-8)


Impression, soleil levant   1872
Eντύπωση, ανατέλλων ήλιος
ξεφεύγει από την εξιδανικευμένη ομορφιά
υποκειμενική ματιά
το προσωπικό βίωμα του φυσικού φωτός
στόχος: μια ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
θέμα: η φύση
παραμορφώσεις, αλλοίωση της μορφής
πρωτοποριακές ομάδες 
πρώτη έκθεση στο στούντιο του Ναντάρ


Boulevard des Capucines 1873
σα φωτογραφία από μπαλκόνι
καταλυτική επίδραση του φωτός
ρέουσα εικόνα
θέμα: το νέο αστικό περιβάλλον
ΔΕΝ υπάρχει σχέδιο για να σταθεροποιήσει την εικόνα
απρόσωπη, κοσμοπολίτικη ματιά


Série des Cathédrales de Rouen   1894
διαφορετικός πίνακας ανάλογα με την ώρα λόγω του φωτισμού
υπονόμευση του μοναδικού έργου
επίδραση από την τέχνη της φωτογραφίας
ευφυΐα λήψεως, στιγμιαία διάρκεια, πλεονέκτημα χρώματος
επεξεργασία δεδομένων οπτικής εντύπωσης
από τον επιστημονικό ιμπρεσιονισμό στον συμβολιστικό σπιριτουαλισμό
ένας εξαϋλωμένος ναός μέσα στην καταχνιά
η εντύπωση δε μένει κολλημένη στον αμφιβληστροειδή
αντιληπτική εικόνα που διαρκεί ελάχιστες στιγμές
ρευστότητα του κόσμου
σκέφτεται με όρους πολλαπλότητας 




Un bar aux Folies Bergère
εκτέθηκε στο παρισινό σαλόνι του 1882, 
Édouard Manet.
αστική θεματολογία
αδιαφορία για το προοπτικό σύστημα
ή μήπως παιχνίδι προοπτικής & καθρεφτών;



Jeune homme à la fenêtre    1876
"φωτογραφική" λήψη
έξοδος από τον εικαστικό χώρο
ποιο είναι το θέμα; 
Caillebotte looked at Haussmann’s new Paris with a detached, almost forensic gaze. Young Man at the Window, from 1876, shows his brother René from behind, gazing from a new building onto the Rue de Lisbonne, which a woman in petticoats is crossing.
 η ανακαίνιση του Παρισιού εγινε από τον
Georges-Eugène Haussmann, μεταξύ 1853 και 1870.



Οδοιπόρος επάνω από τη θάλασσα της ομίχλης 1818
Der Wanderer über dem Nebelmeer
αλληγορικό τοπίο 
διάθεση ρομαντικής λυρικής ποίησης 
he turns landscapes into a medium of physiological and spiritual biography.
η έκφραση του εαυτού μας απαιτεί φυσική & πνευματική απομόνωση 
ένα έργο που κλείνει μια εποχή





Un dimanche après-midi à l'Île de la Grande Jatte  1884-6
ένα απόγευμα στο νησί της Γκραν Ζατ
 στιγματογραφία  pointillisme
ανάγκη σχέσης τέχνης - επιστήμης 
και οι δύο στοχεύουν στην αντικειμενική γνώση
η ζωγραφική γίνεται μια τεχνική ακριβείας
συναπόθεση πολλών χρωματικών σημείων
δύσκολη, επίπονη τεχνική - κοφτές πινελιές
 χρειάζεται δεξιοτεχνία
φωτεινή δόνηση
στροφή στις φυσικές επιστήμες
το μάτι παραγάγει τη μίξη των χρωμάτων για να αποδοθεί η αληθινή εικόνα του κόσμου
δηλ. ο θεατής ολοκληρώνει το έργο
νέα φωτεινότητα
εικόνες ελεύθερου χρόνου
τα πρόσωπα γεωμετρικοποιημένες κούκλες σαν πιόνια στον χλοοτάπητα 
μια κοινωνία διαμορφωμένη από την επιστημονικοτεχνική επανάσταση που οι άνθρωποι κατάντησαν μαριονέτες & αυτόματα...



Les Poseuses 1888
τα μοντέλα
εικόνες πορνείου;




το τσίρκο  1891
ανολοκλήρωτο γιατί πέθανε σε ηλικία 31 χρονών...





Paul Signac
 Le Démolisseur
o κατεδαφιστής
 
μια ουτοπική εκδοχή του αναρχισμού
απόκοσμη εικόνα
melange optique
οπτική μίξη
 placing dots of pure color separately on the canvas and allowing the eye to mix the paint, which happened when the viewer stepped back at least a couple of feet from the painting.




Palais des Papes Avignon
Paul Signac

τελικά επικράτησε η εικαστικότητα έναντι της θεωρητικής προσέγγισης




2ο μάθημα

Thomas Struth (born 1954) is a German photographer
                         "Musée du Louvre IV"  1989

 Thomas Struth (born 1954)

 explore and concentrate on the exhibiting works and their viewers’ reactions towards them
“The idea behind the museum photographs was to retrieve masterpieces from the fate of fame, to recover them from their status as iconic paintings, to remind us that these were works which were created in a contemporary moment, by artists who had everyday lives. They can be admired but revering the artist and their work can also be an impediment. In essence, I wanted to bring together the time of the picture and the time of the viewer.”


La Liberté guidant le peuple  1830
η ελευθερία οδηγεί το λαό
Salon de refuses 1831
σύγχρονο γεγονός
εξέγερση του Ιουλίου 1830 εναντίον της παλινορθωμένης μοναρχίας των Βουρβόνων [ανατροπή του βασιλιά Καρόλου Ι]
ο πρώτος πολιτικός πίνακας
για τους ρομαντικούς ελευθερία- εθνική ανεξαρτησία
"ιερή ένωση" λαϊκών τάξεων & αστών στα οδοφράγματα
η αλληγορική μορφή - μια ρητορική κορώνα
χρώμα που πάλεται
στοιχεία ρεαλισμoύ
διαφορετική απόδοση των νεκρών σωμάτων
υποκειμενισμός
οι μοντέρνοι καλλιτέχνες δε θεωρητικοποιούν
ίδιο συνθεσιακό σχήμα με τη "σχεδία" του Ζερικώ
αλλά εδώ η κίνηση είναι προς τα πάνω/μπρος


Jean-Baptiste-Camille Corot
  Forêt de Fontainebleau   1834
σχολή της Μπαρμπιζόν
το δάσος είναι δίπλα στο χωριό Μπαρμπιζόν
έξοδος από το εργαστήριο
άμεση επίδραση του φωτός
ένα απλό θέμα γίνεται άξιο ζωγραφικής
τοπιογραφία, πάντα με ανθρώπους



View of Bozen with a Painter   1837
Jules Louis Philippe Coignet
 a pioneer of open air painting
 (la peinture en plein air)
ζωγραφική στην ύπαιθρο
Μπαρμπιζόν 1830-70
από το ρομαντισμό στον ρεαλισμό
απόρριψη του τεχνητού περιβάλλοντος της φύσης
η φύση ως κοινωνικός χώρος είναι προτιμότερος από εκείνον της πόλης
κοινωνικό ενδιαφέρον: αναζήτηση μιας άλλης κοινωνίας, διαφορετικής από την αστική
 επίδραση από την έκθεση έργων του John Constable στο σαλόνι του 1824
εγκατάλειψη του φορμαλισμού:
 δηλ. ότι η καλλιτεχνική αξία ενός έργου καθορίζεται απόλυτα από την τεχνοτροπία του, δηλαδή τη μορφή, τον τρόπο που δημιουργήθηκε, τις καθαρά οπτικές του πλευρές, δίνοντας προτεραιότητα στην αισθητική αντίδραση, αγνοώντας το περιεχόμενο
 η φύση το θέμα του πίνακα
ΑΡΓΟΤΕΡΑ με τον Μιλέ, μετακίνηση προς τα άτομα που δουλεύουν στη φύση


Claude's last painting
Claude Lorrain
ζωγράφος της εποχής του Μπαρόκ
από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με την τοπιογραφία,
μερικές φορές προσθέτει άτομα για να μετατρέψει μία τοπιογραφία σε μυθολογικό πίνακα



Ville d'Avray, ca. 1867, oil on canvas
ο Κορό, σχεδόν ιμπρεσιονιστής

                               The Little Bird Nesters (1873-1874)
ο Κορό, ένα μόλις χρόνο πριν το θάνατό του, σχεδόν ρεαλιστής στρέφεται προς τους εργαζόμενους στη φύση


o καθεδρικός της Σαρτρ  1830
Jean-Baptiste-Camille Corot
σημαντική προσωπικότητα στην τοπιογραφία, με αναφορές στην κλασική παράδοση, προαναγγέλει τους νεωτερισμούς του ιμπρεσιονισμού 
λιγότερο εξιδανικευμένος πίνακας από τις τοπιογραφίες του Λοραίν
το έργο ΔΕΝ είναι προοπτικά τοποθετημένο
 η ζωγραφική είναι μοτίβο
ενότητα ανθρώπου και φύσης
ενότητα πολιτισμού φύσης
απόπειρα ορισμού ενός ζωγραφικού χώρου
"ένας ενιαίος χώρος, καμία διαβάθμιση, τέλεια εξομείωση όλων των αξιών" (Αργκάν, σ. 43/44)


Les Casseurs de pierres   1849
οι λιθοξόοι
έδωσε το όνομα "ρεαλισμός" με την ομώνυμη προσωπική του έκθεση στο Παρίσι το 1855 
ρήξη με την ακαδημαϊκή τέχνη
σοκάρει την αστική τάξη
αποστροφή από τη θεατρική επίδειξη της επίσημης τέχνης
αποδίδει τον κόσμο όπως τον βλέπει
κοινωνική εργασία
απρόσωπες μορφές
αλλοτρίωση του ανθρώπου από τέτοιου είδους εργασία [Μαρξ]
φίλος του μουτουαλιστή φιλόσοφου & σοσιαλιστή Προυντόν
ένθερμος οπαδός της κομμούναςτου 1871
δισδιάστατος πίνακας
κατάργηση της ψευδαίσθησης της τρίτης διάστασης
κατάργηση των συμβάσεων

"να φέρουμε την τέχνη σε σχέση με τους ανυπόληπτους ανθρώπους"
Κουρμπέ

"Πρόκειται για ζωγραφική δημοκρατών, αυτών που δεν αλλάζουν τα βρακιά τους, Αυτή η τέχνη με δυσαρεστεί και με αηδιάζει..."
Nieuwerkerke (αυτοκρατορικός επιθεωρητής των τεχνών)

 
 La Mort de César 1867
 ακαδημαϊσμός



 L'Atelier du peintre  huile sur toile 1855
 Allégorie réelle déterminant une phase de sept années de ma vie artistique et morale. 
το ατελιέ του ζωγράφου, πραγματική αλληγορία 7 χρόνων καλλιτεχνικής & ηθικής ζωής
αυτοπροσωπία, μανιφέστο
αναπαράσταση όσων επέδρασαν στο έργο του
ιδίως στα δεξιά οι φίλοι του Μπωντλέρ, Προυντόν & ο πάτρωνάς του συλλέκτης τέχνης Alfred Bruyas
ηρωικές  προσωπικότητες καλλιτεχνών
ο πίνακας απορρίφθηκε στη διεθνή έκθεση του 1855 και ο ζωγράφος τον παρουσίασε στην προσωπική του έκθεση (με εισιτήριο)
 Pavillon du Réalisme [περίπτερο ρεαλισμού]
 επίπεδη διάσταση του χώρου, χωρίς βάθος
σύγχρονη τέχνη κατάργηση της οπτικότητας
πρόσληψη του κόσμου με τρόπο που υπερβαίνει την όραση



Olympia is a painting by Édouard Manet
first exhibited at the 1865 Paris Salon,
μοντέλο η διαβόητη Victorine Meurent
ανάμεσα σε ρεαλισμό & ιμπρεσιονισμό
Olympia's confrontational gaze  
το θράσος της πόρνης
ηδονοβλεπτική διάθεση
απομυθοποίηση του γυναικείου γυμνού
απουσία βάθους
εδώ το χέρι σχεδόν επιθετικό, αντίθετα από το χέρι της Αφροδίτης του Τιτσιάνο
Μοντερνισμός: ο καλλιτέχνης στοχάζεται, απελευθέρωση από τον παραγγελιοδότη
ο πίνακας ΔΕΝ είναι πια το παράθυρο στον κόσμο

αρνητικές κριτικές:  “What is this odalisque with the yellow belly, ignoble model dredged up from who knows where?” [And] “The painter’s attitude is of inconceivable vulgarity.”


Venere e il Suonatore di liuto  ca 1555/1565
Tiziano Vecellio
μια ακόμη ξαπλωμένη Αφροδίτη του βενετσιάνου αρχιμάστορα,
πολύ διαφορετική από την Ολυμπία του Μανέ


1ο μάθημα

La cappella degli Scrovegni (detta anche dell'Arena o dell'Annunciata) è un luogo di culto cattolico che si trova nel centro storico di Padova e ospita un celeberrimo ciclo di affreschi di Giotto dei primi anni del XIV secolo, considerato uno dei capolavori dell'arte occidentale.

 L'Incontro di Anna e Gioacchino alla Porta d'Oro
è un affresco (200x185 cm) di Giotto, databile al 1303-1305
 εμπειρική προοπτική, όγκος, συναισθήματα

L'Ultima Cena è un dipinto parietale a tempera grassa (e forse altri leganti oleosi) su intonaco[1] (460×880 cm) di Leonardo da Vinci, databile al 1495-1498 è conservato nell'ex-refettorio rinascimentale del convento adiacente al santuario di Santa Maria delle Grazie a Milano.
προοπτική
απόδοση τρσδιάστατου χώρου σε δισδιάστατο μέσον, το μουσαμά ή τον τοίχο
σημείο φυγής




La Venere dormiente, nota anche come Venere di Dresda, è un dipinto a olio su tela (108,5x175 cm) di Giorgione, databile al 1507-1510 circa e conservata nella Gemäldegalerie di Dresda.

μια γυμνή κοπέλα ζωγραφίζεται στο εργαστήριο και "επικολλάται" στο τοπίο
το πρώτο ξαπλωμένο γυμνό
το τοπίο στο φόντο "μιμείται" τις γυναικείες καμπύλες
εντελώς επινοημένο τοπίο
Venus denotes not the act of love but the recollection of it
 "the genre of erotic mythological pastoral"
ερωτικό μυθολογικό βουκολικό είδος πίνακα
τον τελείωσε ο Τιτσιάνο μετά το θάνατο του Τζορτζόνε



Andrea Pozzo
 The trompe l'œil ceiling of Sant'Ignazio.
 Chiesa di Sant'Ignazio di Loyola in Campo Marzio
μπαρόκ
ιλουζιονιστικός πίνακας
"διαλύει" την πραγματική επιφάνεια και δημιουργεί έναν επιβλητικό θόλο, ανοιχτό στον καθαρό ουρανό
ο Χριστός & η Παρθένος καλωσορίζουν τον Ιγνάτιο στους ουρανούς

άποψη του Ντελφτ   1659-62
Gezicht op Delft is een van de bekendste schilderijen van de 17e-eeuwse Hollandse meester Johannes Vermeer. Het doek hangt in het Mauritshuis in Den Haag.
οπτικότητα
πιστότερη αληθοφάνεια
απαιτείται η ανθρώπινη παρουσία


Canaletto,  
Bacino di San Marco,    1738
 olio su tela,
η φύση ακόμη δεν αξίζει να απεικονιστεί
τοπιογραφία



(Le Bain Turc)   1862
 is an oil painting
 by Jean-Auguste-Dominique Ingres.
AETATIS LXXXII    τον ζωγράφισε σε ηλικία 82 ετών...
εκθειάζει τη γυναίκα & ταυτόχρονα την υποβαθμίζει


\
Roger délivrant Angélique
est un tableau peint par Jean-Auguste-Dominique Ingres en 1819, inspiré d'un chant du Roland furieux de l'Arioste.
 (η Αγγελική με το βρογχοκήλη!;!; )
βρισκόταν στο διάδρομο που οδηγούσε στο δωμάτιο του θρόνου του Λουδοβίκου ΙΗ' [1814-5]

"ακόμη και ο καπνός πρέπει να εκφραστεί με γραμμές
το χρώμα είναι απλώς στολίδι για τη ζωγραφική..."


Le Radeau de La Méduse est une peinture à l'huile sur toile, réalisée entre 1818 et 1819 par le peintre et lithographe romantique français
Théodore Géricault (1791-1824).
ρομαντικός πίνακας, αλλά με ρεαλιστικά στοιχεία
π.χ. σώματα μη εξιδανικευμένα
καραβατζιανός φωτισμός
το πεθαμένο αγόρι είναι όμορφο σαν Μελέαγρος [ο κεντρικός ήρωας των διηγήσεων για τον Καλυδώνιο Κάπρο]
το θέμα: πραγματικό, σύγχρονο γεγονός
όλη η πραγματικότητα αποκαλύπτεται φρικτή
ελπίδα / απελπισία       ζωή / θάνατος
μεγάλο μέγεθος του πίνακα  491 × 716 cm  αυξάνει την εκφραστικότητα
 η ζωή στην αντιφατικότητά της
ένας ρεαλισμός καθόλου μίμηση της πραγματικότητας
άρνηση της τέχνης ως κάθαρσης
στον πίνακα παρατηρούμε κίνηση ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΙΣΩ παρότι στο συνθεσιακό σχήμα οι φιγούρες σχηματίζουν μία ανερχόμενη μάζα

Ο Ζερικό πέθανε 32 χρονών... 



 The death mask grasps the moment of death and expresses the final emotion of the deceased. The different faces of death exhibit pain, grimmness or fatique and sometimes relief, hope or great confidence.


 “Portrait of a Woman Suffering from Obsessive Envy (The Hyena)” 1822

ο Ζερικό νεκρικές μάσκες, μάσκες τρελών...

Με το Ζερικό έχουμε την αρχή όλων των μετατοπίσεων - αλλαγές στον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα
ακόμη και στην ακαδημαϊκή ζωγραφική



ο όρκος των Ορατίων
Le Serment des Horaces est un tableau du peintre français
  Jacques-Louis David
achevé en 1785. Ce tableau est considéré comme un des chefs-d’œuvre du néoclassicisme
νεοκλασικισμός
πατριωτισμός / αυτοθυσία για την πατρίδα
κυριαρχία του σχεδίου
ο σκοτεινός χώρος διατηρείται

The central point of the hand clasping the swords is placed in front of the vanishing point of the perspective scheme,
προοπτική

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου