Σημειώσεις στο άρθρο του Greenberg "Η μοντερνιστική ζωγραφική"

                                  CLEMENT GREENBERG  (1909-1994)

                                             Feldhase λαγός 1502
                                                   Albrecht Dürer

                                                      trompe-l'oeil

"H ρεαλιστική τέχνη είχε συγκαλύψει το μέσον, χρησιμοποιώντας την τέχνη για να αποκρύψει την τέχνη." σ. 39

                                         αυτοπροσωπογραφία 1879
                                                   Edouard Manet

"Οι πίνακες του Μανέ έγιναν οι πρώτοι μοντερνιστικοί πίνακες λόγω της ειλικρίνειας με την οποία δήλωναν τις επιφάνιες πάνω στις οποίες είχαν ζωγραφιστεί." σ. 39

                                             Alfred Sisley 
                         View of the Saint-Martin Canal, Paris, 1870, 
                                           Musée d'Orsay

¨Οι ιμπρεσιονιστές αποκήρυξαν τον προετοιμασμένο καμβά και το βερνίκωμα, 'ετσι ώστε να μη μείνει στο βλέμμα η παραμικρή αμφιβολία ότι τα χρώματα του πίνακα είναι φτιαγμένα από μπογιά." σ. 39

Mont Sainte-Victoire and Château Noir 1904 - 1905
 Bridgestone Museum of Art, Tokyo, Japan
 Paul Cezanne

"Ο Σεζάν θυσίασε την αληθοφάνεια προκειμένου να προσαρμόσει απόλυτα το σχέδιο και τη σύνθεση στο ορθογώνιο σχήμα του καμβά."
σ. 39

Wassily Kandinsky,  
Improvisation 27 (Garden of Love II), 1912, 
oil on canvas, 120.3 x 140.3 cm,
 Metropolitan Museum of Art, New York. 
Exhibited at the 1913 Armory Show.

"Το μόνο αποκλειστικό στοιχείο της μοντερνιστικής τέχνης είναι η επιπεδότητα"
σ. 40

"O Καντίνσκι πίστευε πως η αφαίρεση (η το μη παραστατικό) είναι μια απολύτως αναγκαία στιγμή στη διαδικασία της αυτοκριτικής της ζωγραφικής."
σ. 41

Ο Ιωσήφ και η γυναίκα του Πετεφρή, 1555,
 Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο
 (Jacopo Comin) Tintoretto

"H προσπάθεια της ζωγραφικής να κατστείλει και να υπερκεράσει το γλυπτικό στοιχείο άρχισε στη Βενετία τον 16ο αιώνα."
σ. 42

                                   Ο θάνατος του Μαρά, 1793
                                           Jacques-Louis David


"Ο Νταβίντ επιδίωξε να αναβιώσει τη γλυπτική ζωγραφική, αλλά η δύναμη των καλύτερων έργων του οφείλεται στο χρώμα." 
σ. 42

 The Suburbs, 1882–83,  
Musée d'art moderne de Troyes
 Georges Seurat

 "Οι νεο-ιμπρεσιονιστές δεν ήταν εντελώς παραπλανημένοι όταν ερωτοτροπούσαν με την επιστήμη. Η καντιανή αυτοκριτική βρίσκει την απόλυτη έκφρασή της μάλλον στην επιστήμη."
 σ. 45

Σύνθεση #10 (1939-1942)
 Piet Mondriaan

"Η τέχνη του Μόντριαν αποδεικνύεται υπερβολικά πειθαρχημένη, μόλις εξοικειωθούμε με την απόλυτη αφαίρεσή της, συνειδητοποιούμε ότι είναι πολύ πιο παραδοσιακή ως προς το χρώμα, απ' όσο οι τελευταίοι πίνακες του Μονέ."
σ. 44

Autumn Rhythm (Number 30) 1950

 Jackson Pollock

"Ο μοντερνισμός ουδέποτε σήμαινε τη ρήξη με το παρελθόν. Μπορεί να σημαίνει τον εκφυλισμό, τη φθορά της παράδοσης, αλλά σημαίνει και τη συνέχισή της."
σ. 47
 
“Painting is a state of being. … Painting is self-discovery. Every good artist paints what he is”
J. Pollock

"Οι άμεσοι στόχοι των μοντερνιστών καλλιτεχνών είναι πάνω απ'όλα ατομικοί."
σ. 47

Untitled (Seagram Mural), 1958
 Mark Rothko

"Η μοντερνιστική ζωγραφική, αναιρώντας, μέσω της αφαίρεσης κάθε συνειρμικό συσχετισμό με οτιδήποτε μη ζωγραφικό, αυτοπροσδιορίστηκε αυτοκριτικά ως οπτική τέχνη και έτσι άγγιξε το ζενίθ της ποιότητάς της."
σ. 35 - παρατήρηση Ν. Δασκαλοθανάση



βιβλιογραφία